fbpx

Nowa Lewica

image_intro_alt

J. Szopiński: Jaka będzie rewaloryzacja emerytur?

18 stycznia br. poseł Jan Szopiński skierował interpelację nr 30467 do premiera Mateusza Morawieckiego w sprawie przyczyn obniżenia w 2022 roku wysokości świadczeń emerytalnych oraz zapytał - jak obecna wysoka inflacja wpłynie na ich tegoroczną, wypłacaną zwykle w marcu rewaloryzację.

Poseł interweniował w sprawie obniżonych w styczniu emerytur grupie ok. 400 tys. osób u Rzecznika Praw Obywatelskich. Pisaliśmy o tym TUTAJ, przytaczając równocześnie szybką odpowiedź RPO.

W poniżej przytoczonej interpelacji poseł upomina się o jeszcze jedną ważną emerycką sprawę – wysokość tegorocznej rewaloryzacji emerytur, a to w związku z sięgającą ok. 10 procent inflacją.

„(…) 1 stycznia 2022 roku weszła w życie przygotowana przez rząd i uchwalona przez większość parlamentarną, pomimo sprzeciwów opozycji, wielowątkowa, szeroka reforma Ordynacji podatkowej, nazywana marketingowo Polskim Ładem, w wyniku której odebrano emerytom część przyznanych emerytur i pomniejszono ich styczniowe wypłaty nawet o kilkaset złotych. Jak informuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych próg, od którego emeryci zaczęli dostawać niższe świadczenie wynosi 4.920 zł, a według informacji medialnych (dane Instytutu Emerytalnego) problem ten dotyczy około 400.000 tysięcy, czyli bardzo dużej grupy emerytów.

Emeryci, którzy zgłaszają się do mojego biura parlamentarnego są najczęściej jednocześnie oburzeni i rozżaleni na państwo, którego organy prowadzą ich kosztem gry polityczne. Zwracają uwagę na to, że od 1 stycznia 1999 r. zaczął obowiązywać w Polsce nowy system emerytalny, w wyniku którego emerytury wypłacane są wyłącznie na zasadzie zdefiniowanej składki. Oznacza to, że wysokość emerytury uzależniona jest od kwoty składek wpłaconych przez ubezpieczonego. Emeryci, o których mowa w interpelacji, przez 30, 40 i więcej lat odprowadzali do budżetu państwa wysokie składki emerytalne, dzięki czemu wypracowali stosunkowo wysokie emerytury.

Wyższe pensje np. menedżerów, informatyków, kadry kierowniczej, prawników, lekarzy, pracowników sektora finansowego były konsekwencją zdobywanych przez lata kwalifikacji, jakości i ilości pracy, najczęściej przekraczającej standardowe 40 godzin tygodniowo, a pensje pracowników służb mundurowych były adekwatne do poziomu niebezpieczeństwa ich służby oraz zakresu dyspozycyjności. Otrzymane emerytury nie są zatem jakimś „aktem łaski”, czy podarunkiem od rządu RP i większości sejmowej, ale wynikają ze składek wpłaconych wcześniej do budżetu państwa.

Z podobnym oburzeniem polscy emeryci odnoszą się do medialnych informacji kierownictwa i służb prasowych rządu o tym, że dzięki odebraniu im części wypracowanych świadczeń emerytalnych zwiększą się wypłaty emerytalne dla uboższych emerytów. Zdaniem emerytów, działania organów państwa naruszają Konstytucję RP, prawo oraz zasady współżycia społecznego co najmniej w następujących kwestiach:

- naruszenia praw nabytych emerytów i konstytucyjnej zasady niedziałania prawa wstecz - emeryci podkreślają, że kwota otrzymywana dotychczas „na rękę” była konsekwencją emerytury przyznanej im decyzją administracyjną wydaną przez ZUS oraz polityki fiskalnej państwa. Jeżeli polityka fiskalna państwa się zmienia, to powinna się zmieniać na korzyść podatnika, a nie przeciwko niemu;

  • nierównego traktowania emerytów;
  • dyskryminacji emerytów, którzy dzięki swojej pracy więcej zarabiali i w związku z tym przekazali do Skarbu Państwa wyższe składki;
  • dążenia przez rząd do skłócenia emerytów o różnych wysokościach zgromadzonych składek i różnych wysokościach emerytur.

Zwracają także uwagę, iż wysokość emerytur powinna być corocznie waloryzowana adekwatnie do istniejącej inflacji, bowiem już dzisiaj wszyscy emeryci tracą prawie 10% miesięcznie wartości swych emerytur wskutek galopującego wzrostu cen. Tymczasem, zamiast rekompensować skutki inflacji, rząd nie tylko nie waloryzuje świadczeń, ale dodatkowo zabiera emerytom pieniądze, wprowadzając niezrozumiałą społecznie i ekonomicznie „waloryzację ujemną” świadczeń emerytalnych.

W związku z powyższym, uprzejmie proszę Pana Premiera o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

1. Jakie były cele i powody opracowania i przeforsowania przez rząd zmian przepisów i zasad podatkowych pn. Polski Ład, skutkujących obniżeniem wypłat świadczeń emerytalnych emerytom, pomimo wypracowania przez nich tych emerytur i pomimo systematycznego opłacania przez nich składek emerytalnych? W pytaniu tym nie chodzi o to, czy jest to mała, czy duża grupa społeczna, ale w związku z tym, że żaden emeryt nie powinien być pozbawiany nawet części wypracowanej emerytury, pytanie dotyczy celów i powodów ww. działań rządu.

2. W efekcie opracowanego przez rząd programu Polski Ład doszło do naruszenia nabytych praw emerytów, prawa do równego traktowania, zasad współżycia i sprawiedliwości społecznej określonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych aktach normatywnych, a także do naruszenia zasad państwa prawa, dlatego proszę o odpowiedź, kiedy emeryci, którym odebrano część wypłat, otrzymają zwrot zabranych im pieniędzy?

3. Dlaczego rząd prowadzi politykę skłócania emerytów, polegającą na podwyższaniu świadczeń jednych emerytów, kosztem innych emerytów, którym rząd odbiera wypracowane pieniądze, zamiast zastosowania właściwych rozwiązań systemowych w celu zwiększenia wypłat najniższych świadczeń emerytalnych?

4. W związku z tym, że inflacja w Polsce zbliżyła się już do wartości 10%, czyli każdy emeryt posiadający emeryturę w wysokości np. 4.000 złotych traci co miesiąc aż 400 złotych w porównaniu do roku 2021, proszę o odpowiedź, kiedy rząd przewiduje waloryzację emerytur w związku z tak drastycznym spadkiem ich wartości nabywczej w 2022 roku?”.

O otrzymanej odpowiedzi niezwłocznie poinformujemy Czytelników.

Opr. nim, 22 stycznia 2022 r.

***

Odpowiedź udzielona przez sekretarza stanu w MInisterstwie Rodziny i Polityki Społecznej Stanisława Szweda 25 stycznia 2022 r.:

"Szanowny Panie Ministrze,

w związku z interpelacją Pana Posła Jana Szopińskiego (Lewica), przekazaną przy piśmie Marszałka Sejmu, znak: K9INT30467, w sprawie przyczyn i okoliczności obniżenia w 2022 r. wysokości świadczeń emerytalnych w związku z dodatkowym opodatkowaniem emerytów w ramach programu rządowego Polski Ład (upoważnienie Prezesa Rady Ministrów przekazane przez KPRM pismem znak: DSP.INT.4510.153.2022), uprzejmie proszę o przyjęcie informacji z zakresu działania Ministra Rodziny i Polityki Społecznej dotyczących waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych.

Waloryzacja świadczeń jest jednym z głównych zadań realizowanych w ramach polityki społecznej państwa. Stanowi ona element konstytucyjnego prawa do zabezpieczenia społecznego, wyrażonego w art. 67 ust. 1 Konstytucji RP, co oznacza konieczność istnienia mechanizmu utrzymywania wszystkich świadczeń na poziomie ich realnej wartości. Świadczenia emerytalno-rentowe, zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, waloryzowane są od dnia 1 marca każdego roku. Wskaźnik waloryzacji odpowiada średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym zwiększonemu o co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym. Wysokość wskaźnika waloryzacji zależy zatem od kształtowania się rzeczywistego poziomu cen dóbr i usług konsumpcyjnych w gospodarce w określonym czasie oraz od wzrostu wynagrodzeń.

Średnioroczne wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym (ogółem oraz dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów) przedstawiane są przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Obliczane są w oparciu o wyniki:

  • badania cen towarów i usług konsumpcyjnych na rynku detalicznym,
  • badania budżetów gospodarstw domowych, dostarczającego danych o przeciętnych wydatkach na towary i usługi konsumpcyjne, również w gospodarstwach domowych emerytów i rencistów; dane te wykorzystywane są do opracowania systemu wag.

Będąc elementem wskaźnika waloryzacji, średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów albo ogółem), zapewnia utrzymanie realnej wartości wypłacanych świadczeń.

Zgodnie z komunikatem Prezesa GUS z dnia 14 stycznia 2022 r. średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w 2021 r. wyniósł 105,1 (wzrost cen o 5,1%), a dla

gospodarstw domowych emerytów i rencistów - 104,9 (wzrost cen o 4,9%). Realny wzrost przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym Prezes GUS ogłosi w terminie do 7 roboczego dnia lutego.

Rzeczywisty wskaźnik waloryzacji świadczeń zostanie ogłoszony przez Ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego w pierwszej połowie lutego 2022 r.

Należy przy tym dodać, że w przypadku szczególnej grupy społecznej jaką są renciści i emeryci, w kontekście podwyższania świadczeń, rząd zawsze reaguje adekwatnie do aktualnej sytuacji społeczno-gospodarczej.

Na przestrzeni ostatnich lat były wprowadzane zmiany w zasadach waloryzacji. Oznacza to, że wciąż są poszukiwane optymalne w danym czasie mechanizmy waloryzacji, uwzględniające z jednej strony potrzeby socjalne świadczeniobiorców, a z drugiej bieżącą sytuację gospodarczą, stan budżetu państwa i finansów ubezpieczeń społecznych.

Zarówno w 2019 r., jak i w 2020 r. została przeprowadzona procentowo-kwotowa waloryzacja świadczeń emerytalno-rentowych. W ramach waloryzacji, co do zasady, świadczenia wzrosły o wskaźnik waloryzacji, nie mniej niż o 70 zł. Spowodowało to, że świadczenia najniższe wzrosły w stopniu wyższym, niż gdyby została przeprowadzona waloryzacja procentowa. W 2021 r. świadczenia emerytalno-rentowe wzrosły o rzeczywisty wskaźnik waloryzacji, który wyniósł 104,24%.

Potwierdzeniem działań mających na celu poprawę sytuacji materialnej emerytów i rencistów, obok korzystnych zmian wprowadzanych od kilku lat w zasadach waloryzacji świadczeń, jest stały wzrost najniższej emerytury (o ok. 42% od 2015 r.) oraz począwszy od 2019 r. - wypłata tzw. 13. emerytury, dla wszystkich świadczeniobiorców, w wysokości najniższej emerytury obowiązującej w roku wypłaty przedmiotowego świadczenia. Dodatkowo w listopadzie 2021 r. wypłacona została tzw. 14. emerytura (jako jednorazowe świadczenie), z której w całości bądź w części, skorzystały osoby pobierające świadczenie podstawowe w kwocie niższej niż 4150,88 zł brutto."

aktualizacja - 30 stycznia 2022 r.

Newsletter

Chcesz być na bieżąco? Zapisz się do naszego newslettera!
W związku z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2016/679 o ochronie danych, wyrażam zgodę na gromadzenie, przetwarzanie oraz wykorzystywanie przez Nową Lewicę przekazanych przeze mnie danych osobowych w celach informacyjnych i promocyjnych związanych z działalnością Nowej Lewicy w celach administracyjnych na użytek newslettera, w szczególności wyrażam zgodę na otrzymywanie drogą elektroniczną newslettera oraz informacji o przedsięwzięciach organizowanych lub współorganizowanych przez Nową Lewicę, a także informacji o bieżących wydarzeniach politycznych. Czytaj dalej...
Polityka prywatności | Polityka cookies © 2021 Nowa Lewica. Projekt i wykonanie: Hedea.pl

UWAGA! Ten serwis używa cookies i podobnych technologii.

Brak zmiany ustawienia przeglądarki oznacza zgodę na to. Czytaj więcej…

Rozumiem